سه‌شنبه، شهریور ۱۹، ۱۳۹۲

بیمه‌ی کتاب‌های خمیرشده (۲)

دوستان دو ایراد به طرح بیمه‌ی کتاب‌های خمیرشده گرفتند که سعی می‌کنم این‌جا جواب بدم. یکی این که هیچ شرکت بیمه‌ای ریسک نمی‌کنه کتاب‌های مساله‌دار رو بیمه کنه. به نظرم این حرف چندان درست نیست چون که هر چه ریسک بره بالا، شرکت بیمه می‌تونه تعرفه‌ی بیمه رو گرونتر کنه. از اون طرف ناشر می‌تونه هزینه‌ی بیمه رو به خریدار منتقل کنه که مشکل زیادی درست نمی‌کنه چون فروش کتاب‌هایی که احتمال خمیرشدنشون زیاد باشه به قیمت چندان حساس نیست. از طرفی به نظرم اوضاع اون قدری که الان تصور میشه ترسناک نیست و در نهایت تعداد خیلی کمی از کتاب‌ واقعا خمیر می‌شن. اگه یه بار قوه قضاییه بزند خل‌بازی درآره و مدام کتاب خمیر کنه، تعرفه‌ها اون قدر بالا میره که ناشرها خودشون ملاحظه می‌کنن تا این که شرایط به حالت عادی برگرده.

ایراد دوم که به نظرم تا حدی وارد هست اینه که آیا اصولا میشه بیمه‌ای تعریف کرد که به افراد بگه نگران تخلف کردن نباشند. درسته که مثلا نمیشه بیمه‌ای درست کرد که اگر کسی به خاطر سرعت غیرمجاز جریمه شد پول جریمه‌اش رو از شرکت بیمه بگیره. ولی از طرفی همین فرد اگه به خاطر سرعت زیاد تصادف کنه می‌تونه خسارت ماشینش رو از بیمه بگیره. به نظرم این ایراد رو میشه با معرفی کم‌حاشیه‌ و خلاقانه‌ی این بیمه تا حدی رفع کرد. فرض کنید مسوولیت کتاب با نویسنده باشه و نه ناشر (که به نظرم منطقی هم هست چون ناشر صرفا واسطه‌ی بین نویسنده و خریدار هستش). اون وقت نویسنده هم‌چنان در قبال مطلبی که می‌نویسه مسووله و بیمه هیچ کمکی به نویسنده نمی‌کنه. بیمه تنها ریسک سرمایه‌گذاری ناشر رو کاهش میده و از این جنبه این بیمه نقشی در آسوده کردن متخلف به انجام عمل خلاف نداره.


جمعه، شهریور ۱۵، ۱۳۹۲

بیمه‌ی کتاب‌های خمیرشده

در راستای موضوع ممیزی قبل و بعد از نشر کتاب به نظر من بهترین راه حل ممیزی بعد از نشر هست به شرط درست شدن بیمه‌ای با عنوان بیمه‌ی کتاب‌های خمیرشده. این طوری هر کتابی خمیر شد ناشرش خسارتش رو از بیمه میگیره و برای همین دیگه نگرانی ناشرها از بین میره. این طوری ناشرها هم دیگه به نویسنده‌ها برای خودسانسوری فشار نمیارن. چون خمیر کردن کتاب برای قوه‌ی قضاییه به هر حال کار راحتی نیست میشه امیدوار بود در نهایت تعداد کمی کتاب در سال خمیر بشه و به طور کلی ممیزی خیلی کمتر بشه و نویسنده‌ها بتونن یه نفسی بکشن. وزارت ارشاد هم چون از خودش سلب مسوولیت می‌کنه راحت میشه و قوه‌ی قضاییه هم چون می‌تونه هر سال یه ده بیست تا کتاب رو خمیر کنه، شهوت سرکوبش به خوبی ارضا میشه. خلاصه که با وجود بیمه‌ی کتاب‌های خمیرشده بازی‌ برد-برد هست برای ناشر و نویسنده و وزارتخونه و قوه قضاییه. از طرفی یه سری شغل کارمند بیمه هم درست میشه و به اقتصاد کشور کمک میشه. اگر چه خب یه سری شغل مامور سانسور هم از بین میره که خیلی مهم نیست چون شغل تو بخش خصوصی خیلی ارزشمندتر و پربازده‌تر از شغل بخش دولتی هست.  بیمه هم چون یه سری قواعد داره خودبخود خودش رو تنظیم و اصلاح می‌کنه. مثلا تعرفه‌ی بیمه برای بعضی کتاب‌ها بیشتره و باعث میشه جلوی سواستفاده بعضی ناشرها یا نویسنده‌ها رو از این فضای باز بگیره (معلومه چی میگم؟). چون تعداد کتاب‌های منتشر شده خیلی بیشتر از کتاب‌های خمیرشده خواهد بود تجارت بیمه هم خیلی برای بیمه‌کننده سودده خواهد بود و برای بیمه شونده هم تعرفه‌ها پایین می‌مونه.